Orkater/Sir Duke speelt Guilty until proven

Er hangt een lijk in de gymzaal. Het schoolfeest is net ten einde als de conciërge het ontdekt. Hij gebiedt de vier mensen die nog in het pand zijn onmiddellijk naar de gymzaal te komen en sluit de buitendeur af. Schoonmaakster Reina, maatschappijleraar Walid, kantinejuffrouw Menske en leerlinge Maya draaien om elkaar heen. Wat leidt in het bepalen van de schuldvraag? De publieke opinie, de rechter of het eigen perspectief? En wat maakt schuldig? De trekker overhalen of de kogels laten rondslingeren? Dat zijn de vragen die Sir Duke centraal wil stellen. Het muziektheatercollectief maakt een eigentijdse whodunnit, geïnspireerd op de klassieker Murder on the Orient Express van Agatha Christie.

Onderling wantrouwen loopt op

Wie pleegde de moord? Is het een van hen of toch die indringer, die 'weirde dude' die op het schoolfeest rondliep en Maya op de gang een bloedneus bezorgt? De voorstelling wordt gekenmerkt door flashbacks met nieuwe informatie, waardoor het publiek wordt meegenomen in de zoektocht naar de oplossing van het raadsel. Terwijl conciërge Sharif zijn ijzeren regels poneert, waaronder een toiletverbod, lopen de gemoederen hier en daar (hoog) op. Vooroordelen zoals racisme en vermoedens van een geheime relatie voeden het onderlinge wantrouwen. De visieverschillen tussen de verschillende personages worden breed uitgespeeld. Ondertussen bungelt de dode gymleraar in de lucht, maar daar is eigenlijk niemand echt van onder de indruk. Dat geeft het idee dat ik naar een klucht kijk, maar waar de humor enigszins ontbreekt.

Hij verdiende het om te sterven

De vraag wie er wel of niet schuldig is aan een deze moord, waarom en wie dat bepaalt, komt niet zo duidelijk uit de verf. 'Hij verdiende het om te sterven en was een rotte vrucht', aldus een bittere conciërge, getraumatiseerde leerling en rouwende schoonmaakster. De aantrekkingskracht van de voorstelling zit hem dan ook meer in de verhoudingen tussen de personages, ieder met zijn eigen geschiedenis. Door het gebrek aan context van de afzonderlijke verhalen, zijn de onderlinge vooroordelen soms niet mals. Echt mededogen met een van hen voel ik echter niet. De personages zijn niet allemaal even krachtig neergezet. De soms wat snerpende en onheilspellende muzikale begeleiding past heel goed binnen het geheel. Maar als ik de zaal verlaat, gaat het gesprek al snel weer over de realiteit van dat moment.

© Ben van Duin

Regisseur: Nita Kersten. Spel en muziek: Gerry Mendes, Francesca Pichel, Dionne Verwey, Patsy Kroonenberg en Abdelkarim el Baz.

Guilty until proven is te zien op 31 januari om 20.30 uur in LUX