‘KENT U DE MAANVIS?'
Ik had afgelopen weekend de bijna onbedwingbare neiging om een diepzee-aquarium te bezoeken. Mijn gemoederen moesten namelijk bedaard worden, omdat ik van de in Lux met zijn onemanshow 'Correct' debuterende Thom Gerrits (Nijmegen) begreep dat ik akelig veel op zo’n traag op zijn sterven afstevende joekel van een maanvis leek – en niet alleen ik, maar met mij de hele mensheid, inclusief Thom. En als ik dan toch al iets ergs over mezelf moest ontdekken, dan deed ik dat liever zelf.
GEWOON BLIJVEN DOORDRIJVEN.
Toch ben ik thuisgebleven. Want Thom analyseerde tijdens zijn onemanshow zo overduidelijk niet het onschuldig sierlijke scholenvisje met zijn volle maansvorm en schattig wendbare vissenlijfje. En nog minder had hij het over de hobbyende aquariumhouder die met een buisje vissenvoer boven de bak hangt en onbekommerd wegdroomt bij het aanschouwen van zoveel fragiele schoonheid. Nee, Thom legde onmiskenbaar een verbaal vergrootglas op diens tegenpool, de drijfsukkel onder de dieren, de mola - één ton zwaar. Thom waarschuwde ons voor de onafwendbaarheid van diens (ons) noodlot. Die logheid dus, dat deed de mola de das om. Want met het gevaar voor ogen zich in slow-motion tegen een rotsblok stuk te dobberen, was deze miskleun niet bij machte te keren, oei! Gelukkig loste Thom deze bittere pil met een soort van charmante wanhoop op: stijl wapperend met zijn armen, de ene omlaag en de andere omhoog, als vinnen langs het hulpeloze lijf, adviseerde hij ons gewoon te blijven doordrijven.
WIE IS THOM GERRITS?
Thom Gerrits, net achttien jaar, ontdekte al jong dat grappen maken beroepsmatig mag en sindsdien oefent hij daarin op alles en iedereen. Hij heeft er zelfs een quotum voor (één of twee per dag) en is al zolang hij zich heugen kan bezig zijn expertise te ontwikkelen. Dat is ook precies wat je op deze avond proeft: we worden getrakteerd op conference, gerapt cabaret, oneliners, acts met een fysiekere inslag en een experiment met timing van woorden in de doodeenvoudige zin ‘Pudding uit Roermond’ – ooit in een poging ontstaan om een huilend kind aan het lachen te brengen, zo vertelt hij.
Want inderdaad, Thom ontvouwt tijdens dit debuut zijn leven in dienst van de Grap, in een ‘Hallo, hier ben ik dan!’-verhaal, hoewel iedereen in de uitverkochte zaal allang weet dat Thom cabaret ademt. Een sympathieke vorm van cabaret trouwens, ongecompliceerd, innemend en stiekem heel diep.
‘DE THOM ALS SOORT.’
Zo raakte ik in de ban van de terugkerende met voice-over becommentarieerde live documentaire over ‘de Thom als soort in het Amazonegebied’ en begreep ik, na wat ins & outs uit zijn jeugd, heel goed dat zijn keuze voor dit bestaan een queeste bleek, desnoods over de rug van dikke meiden als ‘Janneke’, over wie hij ons in vertrouwen neemt, of beter: zijn verwoede pogingen haar te kakken te zetten in dienst van die zo noodzakelijke Grap. Eventjes vrees ik dat de act de verkeerde kant opgaat, maar de boodschap blijft tenslotte overeind: het is Thom die laat zien hoe 'de Thom als soort' hard moet werken om als grappenmaker aan zijn quotum te komen en ons, instabiele mensheid (zie de mola), ermee te vermaken. En dat gaat niet zonder kleerscheuren. Maar ach, gewoon doordrijven. Toch?
UITKIJKEN NAAR 'INCORRECT'?
En Thom doet dat, soms nog met enige voorzichtigheid (van mij had hij het dozen-decor, dat als Amazonenlandschapje functioneert, onherstelbaar aan gort mogen slaan) of met onderwerpen die mij als docente op een middelbare school net iets te bekend in de oren klinken – toch is het heel bijzonder wat ik, samen met het merendeels jonge publiek, deze avond meemaak. Want hier staat iemand die zich publiekelijk te pletter zoekt naar zichzelf en dat vooral koestert door niet zichzelf te willen zijn – althans, dat is wat hij roepend zingt in het laatste nummer met gitarist Jop Zegger. Waarmee hij maar zeggen wil, ‘Als er al iemand in mijn hand snijdt, ben ik dat liever zelf!’ En dat is best flap-uiterig voor iemand die de gave heeft om onderhuids kwetsbare dingen aan te raken. Ik ben dus vooral benieuwd naar Thoms toekomstige repertoire – hoe gaat hij ons, sneue maanvissen, verder portretteren en vermaken? Want dat hij het kan, staat buiten kijf. En misschien doet hij ‘t ooit eens 'Incorrect' en desondanks innemend? Ik bedoel maar, de titel op het affiche druipt al een beetje uit en, zoals al gezegd, charmante wanhoop is wel Thoms ding. Zoek dus maar lekker verder Thom en vind het alstublieft nooit. Dan komen wij ondertussen graag kijken. Bijvoorbeeld op 19 en 20 maart in Nijmegen Oost tijdens Theatertour Oosterlicht,
