25 jaar Ugenda: Drager van de stad Helen de Vries

Ugenda bestaat 25 jaar en publiceert daarom wekelijks een interview met een Nijmeegse cultuurmaker. Wie gaven de stad kleur met kunst, muziek, theater of festivals? En wat dreef hen? Persoonlijke verhalen over passie, drijfveren, en de toekomst van cultuur. Deze week aan het woord: Helen de Vries. "Nijmegen wil wel, maar gezien het huidige politieke landelijke klimaat is er geen reden voor optimisme."

Hoe heb jij de Nijmeegse cultuursector zien ontwikkelen?

"Ik woon inmiddels 23 jaar in Nijmegen en heb de culturele sector echt zien professionaliseren. Ik ben onder de indruk van wat er in deze stad allemaal te zien en te beleven is op het gebied van film, theater, dans en muziek. LUX, de Schouwburg, de Lindenberg en Doornroosje vullen elkaar qua aanbod goed aan, en daarnaast zijn er talloze andere initiatieven en festivals: Brebl, de Thiemeloods, FJIN, Wintertuin… De lijst is te lang om alles te noemen.

Als je alleen al kijkt naar het programma van LUX op het gebied van film, vlakkevloertheater, debat en educatie – en naar de programma’s die daar zelf worden ontwikkeld – zie je dat de creativiteit in Nijmegen stroomt, golft en leeft. Het is toch bijzonder dat het grootste arthouse van Europa juist hier staat! Wat wel aandacht vraagt, is de ruimte voor ongepolijste broedplaatsen. Die worden steeds schaarser. De gemeente moet daar ruimte voor blijven maken, want daar begint vaak de vernieuwing."

Heb jij een wens voor de verdere ontwikkeling van de Nijmeegse cultuursector?

"We hebben in Nijmegen al een hele fijne samenwerking tussen de verschillende podia en culturele organisaties. En ik merk: hoe meer we samen optrekken, hoe meer we voor elkaar krijgen. Wat ik graag zou zien, is dat er meer (grote) locatieprojecten naar Nijmegen komen. Dat lukt nu nog relatief weinig omdat de kosten en risico’s hoog zijn. Daarnaast hoop ik dat de structurele financiële druk op de culturele sector vermindert. Nijmegen wil wel, maar gezien het huidige politieke landelijke klimaat is er geen reden voor optimisme." 

Wie heeft voor jou in culturele zin het meest betekend in Nijmegen de afgelopen 25 jaar?

"Het is onmogelijk om er maar één iemand uit te lichten. Zoveel mensen zijn van grote betekenis (geweest) voor de Nijmeegse cultuursector. Voor mij persoonlijk zijn dat onder anderen Ted Chiaradia, en later Pien Houthoff en Michèle Bouwmans. Pien heeft enorm veel betekend voor film in Nijmegen, en Michèle heeft het podiumprogramma van LUX naar een hoger plan getild. Ook de ontwikkeling van de Schouwburg en De Vereeniging onder Eva Middelhoff en Maarten van Erp is indrukwekkend. Hun programmering sluit nu veel meer aan op die van LUX dan twintig jaar geleden (en ons podiumprogramma op dat van hen). Theaterliefhebbers kunnen tegenwoordig in Nijmegen veel mooi, geëngageerd en vernieuwend theater ervaren. Zowel in de grote als de kleine zalen.

Daarnaast ben ik onder de indruk van de mensen achter de Thiemeloods, en van Roy Potijk, die al jaren een heel sterk programma neerzet. En tot slot de kunstenaars van NYMA; die geven deze stad echt kleur."

Wat is jouw bijdrage aan het culturele klimaat van Nijmegen?

"Elk seizoen probeer ik een programma te maken dat een divers publiek aanspreekt; mensen die zich herkennen in de thematiek, maar ook mensen die gewoon iets moois willen zien of geraakt willen worden. Ik vind het heel tof om voor de stad bijzondere voorstellingen te selecteren uit het enorme aanbod. Maar ook om ruimte te geven aan jonge makers. Ik zoek steeds naar de balans tussen toegankelijk en herkenbaar enerzijds, en rauw en ontregelend anderzijds."

Wat is jouw one-liner voor onze (culturele) stad?

"Nijmegen stroomt!"