Nijmegen kent vele theatergroepen. Bij Ugenda besteden we hier met enige regelmaat aandacht aan. Recent is er een nieuwe amateur theatergroep bijgekomen: FOM JC, dat half februari drie keer de voorstelling De Jossen, Val en revival der saamhorigheid speelt in de Vasim. Ik spreek met Bram van Tilburg, oprichter en regisseur.
Bram van Tilburg is student dramatherapie en speelde eerder amateur theater in zijn geboortestad Helmond en in Nijmegen bij Theatergroep GRAS. Ook maakt hij straattheater acts waarmee hij langs festivals gaat. Omdat hij zich bij GRAS niet meer thuis voelde, besloot hij in november om een eigen theatergroep op de richten en daarbij niet zelf op de planken te staan maar de regie in handen te nemen. Theatergroep FOM JC heeft voor de komende voorstelling negen acteurs, voor een deel ook afkomstig uit de eerder genoemde theatergroep.
Wat is jouw visie op theatermaken?
"Ik vind het belangrijk dat theater voor iedereen er is. Theater wordt nu nog veel te veel als elitair gezien, als iets dat vooral voor hoger opgeleiden is. Theater moet juist voor alle lagen van de bevolking zijn. Dat betekent dat je niet alleen met je stukken, maar ook diversiteit in spelers mensen uit de samenleving moet betrekken. Onder de acteurs die ik nu bijvoorbeeld heb, zijn het niet alleen mensen van het hbo of de universiteit."
"In mijn optiek moet theater mensen een spiegel voor houden. Theater heeft de kracht om de samenleving te veranderen. Een goed voorbeeld is Augusto Boal die in Argentinië heel veel bereikt heeft op politiek en sociaal vlak door middel van theater in wijken."
Wat wil je met FOM JC bereiken?
"Ik wil theater toegankelijk maken. Iedereen met talent moet mee kunnen doen. Dat betekent niet dat je meteen de sterren van de hemel moet kunnen spelen. Ik heb namelijk een hekel aan audities, waar je meteen afgerekend wordt. Ik vind het belangrijk om spelers te zien groeien als je aan een voorstelling werkt."
"Ik geloof in de kracht van de spelers en wil ze betrekken bij het stuk. Ik ben met deze eerste voorstelling echt héél blij met mijn acteurs. Ze komen zelf ook met veel ideeën en teksten. Het zijn echt schatjes die mij vertrouwen hebben gegeven."
"Nu ben ik de regisseur van dit stuk, maar ik kan me voorstellen dat we in de toekomst gaan groeien, er meerdere groepen komen en ik andere regisseurs er bij betrek. Het zou dan een soort overkoepelende organisatie kunnen worden."
"Ik zou ook meer willen samenwerken met andere groepen in Nijmegen. Er zijn heel veel theatergroepen, amateur en professioneel. Niet iedereen heeft weet van elkaar en werkt langs elkaar heen. Je hebt weliswaar het ATN (Amateur Theater Nijmegen, vroeger het SAT [red.]), maar dat is maar een kleine organisatie die niet echten de groepen bij elkaar brengt. In Helmond was dat veel makkelijker geregeld. Maar Helmond is dan ook kleiner dan Nijmegen."
Waar gaat De Jossen over?
"De Jossen is een toneelstuk van de Vlaamse schrijver Tom Lanoye en gaat over een gesloten gemeenschap in een weeshuis waar iedereen Jos heet en waar al jaren dag in dag uit iedereen het zelfde ritme heeft. De kinderen zijn er opgegroeid, door iedereen verlaten en weten niet beter, totdat één aangeeft er mee te willen kappen en zijn eigen gang te willen gaan. De vraag is wat er dan gebeurt."
"Het stuk is zo geschreven dat dat je er je eigen invulling aan mag geven. Ook het aantal acteurs kun je zelf bepalen. De oorspronkelijk Vlaamse tekst heb ik zelf vertaald naar het Nederlands, waarbij ik gebruik heb gemaakt van oud Nederlandse scheldwoorden en zinnen die we vroeger in mijn vriendengroep in Brabant gebruikten."
Waar staat FOM JC voor?
"Dat ga ik nog niet zeggen! Dat is iets dat in de loop van de tijd duidelijk zal worden. Ik ben al na aan het denken over het opvoeren van een stuk op een bijzondere lokatie in de omgeving van Nijmegen. Wanneer dat zal zijn, weet ik nog niet, maar wel dat het dan duidelijk zal zijn wat FOM JC betekent."
Theatergroep FOM JC speelt De Jossen. Val en revival der saamhorigheid op vrijdag 10, zaterdag 11 en vrijdag 17 februari in De Vasim. Kaartjes à €8,-, inclusief koffie of thee, zijn te bestellen via theaterfomjc@gmail.com of de Facebook pagina.
