Swans, 'the voice of God'
Het optreden van Swans in Doornroosje, anno 2012, zal menigeen blijven heugen. Al is het maar het katerige gevoel de dag erna, of de mijlpaal waar achteraf van gezegd gaat worden: “Dat was het moment dat mijn gehoor aan gort ging”. Zelden een band zo intensief en ongenadig hard zien spelen. Zelden zo’n verzengende hoofdpijn en deemoed gehad na een optreden (welk een niet met de alcoholconsumptie te maken heeft)…
Orkaan
Doornroosje kondigt het zowel op hun site als overal in het gebouw al aan, het optreden van Swans wordt op extreem luid volume gebracht. Oordopjes zijn gratis verkrijgbaar deze avond. De band heeft namelijk een naam hoog te houden, die van luidste liveband ter wereld. Kan het dan harder dan Motorhead, waarbij alles op ‘11’ staat? Jawel hoor, Swans is daar het levende bewijs van. In Manchester (waar de band afgelopen weekend speelde) vielen mensen bij bosjes flauw, vanwege de enorme orkaan die ontstaat wanneer Swans het podium betreed. Dit soort taferelen blijft Nijmegen gelukkig bespaard. Maar dat er zo nu en dan door het publiek even stoom afgeblazen word, elders in het gebouw, is begrijpelijk en geen overbodige luxe.
Zombies
Swans, onder dwingende leiding van dirigent/dictator Michael Gira, beukt twee en een half uur in op het publiek. Het uiteindelijke resultaat; een geïndoctrineerde massa zombies waar het pus traag uit de oren druipt. Swans is live zo enorm adembenemend en hersenspoelend dat het bijna aan heel erg enge toestanden in de wereldgeschiedenis doet denken. Propaganda zonder dubbele bodem. Opperhoofd Gira is angstaanjagend, hij lijkt de goden uit te dagen met zijn muziek. Of zijn demonen uit te bannen. Het is een gewelddadig ritueel waar geen einde aan lijkt te komen. Is dit het geluid van God?
Tot het uiterste
Wie nieuwsgierig is raad ik aan om het laatste Swans album eens te beluisteren, met name het dik een half uur durende titelnummer ‘The Seer’. Het herbergt alles wat Swans anno 2012 onder zijn vleugels heeft. Michael Gira heeft een monster gecreëerd, dat zowel op plaat als live genoten en gegoten dient te worden in extremen. Zowel het geluidsvolume als de beleving moeten tot het uiterste gaan. Lomp gebeuk en hemelse melodieën kruisen de degens en worden uiteindelijk elkaars beste maatjes. ‘En/Of’ kent men niet, voor Swans is het ‘En/En’, en verder niets.
Onderwerping
Het optreden laat geen spaan heel van het gehoor, zelfvertrouwen of waardigheid van de bezoekers. Swans straft hen en geeft geen doekje voor het bloeden. Eerder deze avond vond men het namelijk nodig om keihard door het voorprogramma heen te kletsen. Sir Richard Bishop was daar zeker niet bepaald ‘amused’ over. Swans dwingt de zondaars op de knieën en laat hen schreeuwen om hun moeder. Jammer kinders, zij kan jullie niet horen of helpen. Jullie zitten gevangen en mogen er pas uit wanneer de grote baas zijn lot over jullie bezegeld heeft. Vernedering tot jullie eerbiedig zijn billen kussen. Onderwerping omdat er geen uitweg is…
Dit verhaal kent geen ‘eind goed, al goed’. Swans was hard, pijnlijk, groots en confronterend. Nu ik god gehoord heb kan ik sterven… het was prettig voor u geschreven te hebben. Amen.
Wat: Swans (voorprogramma: Sir Richard Bishop)
Waar: Doornroosje
Wanneer: 20-11-2012
Door: Eelco van Eldijk
Foto's: Bernard Bodt
{ugallery}theswans{/ugallery}
