"Het gebeurt nu, kijk er rustig naar"

Kunstenaars naar hun werk vragen levert niet altijd heldere antwoorden op. Vera Schepers is daar een voorbeeld van. De jonge kunstenaar maakt installaties, objecten en projecties, die ze bijna altijd met licht laat spelen. Bijzonder. Maar wil ze er iets mee zeggen? “Ik wil graag dat de mensen het zelf komen bekijken, er de tijd voor nemen.” Dat kan, gedurende twee weekends, vanaf 1 februari, in Popop aan de Elzenlaan.

Fijn om te ontdekken dat de hogeschool voor de kunsten in Arnhem, ArtEZ, kennelijk nog steeds geen ‘marketing’ of ‘kunstpromotie’ als verplicht vak op het curriculum heeft staan. Dan was Vera Schepers er vast niet anderhalf jaar geleden met succes afgestudeerd. Ze vertelt graag over haar installaties en objecten die toverachtig bewegen en licht en schaduwen op doeken en muren werpen in Popop, de voormalige aula van de Montessorischool aan de Elzenlaan in Nijmegen-Oost. Ze is daar bezig haar solo-expositie in te richten. Die opent op 1 februari en is daarna twee weekends in de avonden te bewonderen, van 20.00 tot 22.00 uur. Maar vraag je haar naar wat ze wil uitdrukken met haar werk, wat ze ermee wil bereiken, wat de relevatie is voor de mens of de wereld, dan kijkt ze je vriendelijk glimlachend aan en weet het antwoord niet. Verkeerde vraag, dus. Opnieuw beginnen, dus. Waar gáát dit over?

Reflecteren

Schepers: “Als je me het zo vraagt… Mijn werk gaat over kunst om de kunst. Kunst is een manier om te reflecteren op de wereld. Ik probeer in mijn beelden reflecties te vangen. Reflecties die aanzetten om aandachtig te kijken, allereerst naar schijnbaar gewone natuurfenomenen. Zoals zonlicht, ruimten, de zwaartekracht. Dat helpt mij om dingen als de nietigheid van de mens, de korte duur van ons bestaan, te relativeren. Daarom maak ik kunst. Ik werk graag in verduisterde ruimtes en met licht, omdat dat medium ongrijpbaar is. Als de lichten uit zijn, is het werk er niet meer. Ik hoop dat ik met mijn werk voor de toeschouwers ruimte kan creëren om ook te reflecteren. Niet op mijn werk, maar op de wereld. Omdat ik denk dat dit je helpt als mens. Het kan troost bieden of je helpen deze wereld te waarderen of er juist kritisch op te zijn. Ik denk dat dit steeds minder gebeurt in een wereld die digitaliseert en continu onze aandacht opvraagt op een scherm.” 

Analoge beweging

Kijken dus. In een hoek van de ruimte zien we een zo te zien eenvoudig lampje, dat, aangedreven door een elektrisch motortje autonoom, heen en weer lijkt te bewegen langs een verzameling rechte staafjes. Die lichten dan weer op en dan weer niet, maar vooral werpen ze een bewegend schaduwpatroon op de muren eromheen. Rustgevend, mooi. Was het moeilijk om die beweging van dat licht allemaal zo in te programmeren? Weer die glimlach: “Nee, het is niet geprogrammeerd”, vertelt Schepers. “Ik ben nogal analoog ingesteld. Het is gewoon een oud elektromotortje uit een apparaat, verder niets. Met een vergelijkbare installatie ben ik afgestudeerd. Maar delen daarvan zijn hergebruikt, kapot of uit elkaar gehaald bij verplaatsingen. En ik heb ook onderdelen van die installatie voor ander werk gebruikt.”

Spiraalschaduw

Hergebruik van materialen is sowieso wel iets voor Schepers. Er staan twee elegante glazen stolpflessen op de expositie. De ene goud aangelicht van onderen, zodat het iets krijgt van Aladins wonderlamp. Er ligt een fonkelende vloeistof op de bodem. De bezoeker mag aan een hendel bewegen, waardoor de fles een kleine beweging maakt en het spel van licht nog bijzonderder wordt. De andere fles heeft een metalen ring om de buik waarin ledlichtjes verwerkt zijn. Het zorgt voor een verassende spiraalschaduw op de belendende muur. “Ik vind het prettig om dingen die ik vind te gebruiken voor mijn installaties”, beaamt Schepers, die ook wijst op de dikke, grote ‘scherven’ glas die op verschillende plekken rechtop staan op een soort sokkeltje waarin gekleurd ledlicht ze aanstraalt. “In deze scherf vond ik de krassen die er al in zaten interessant. Ik ben daar op doorgegaan en heb er een voorstelling in gegrafeerd.”

Aandacht vragen

Zo bespeelt Schepers de hele ruimte van Popop met licht en schaduwen. Nog maar een poging: wat wil ze dat de bezoekers bij haar installaties beleven? “Tot nu toe heb ik alleen in heel kleine ruimten geëxposeerd, waar maar weinig mensen kwamen. Ik kon ze alles laten zien, met ze meelopen van de ene installatie naar de andere. Misschien is dat hier niet altijd mogelijk. Wat ik graag zou willen is dat de mensen, zoals iedereen altijd maar druk in de weer met informatie en allerlei schermen, hier rustig de tijd nemen en alles goed op zich laten inwerken. Vooral de bewegende installaties, die gebeuren nu, op het moment dat je er naar kijkt. Kunst doet dat: aandacht vragen voor zichzelf, je ertoe aanzetten om bekeken te worden.” Hebben we toch nog een bedoeling gevonden achter deze bijzondere expositie van Vera Schepers. Twee weekenden alleen in de avond gratis te bezoeken in Popop, vanaf de opening op 1 februari.

Klik hier voor Ugenda's interview met Popop-initiatiefnemers Els Jacobs en Joos van der Zanden